માન્ચેસટર (યુકે), 04 માર્ચ: મૃત્યુ પામ્યા બાદ મૃતદેહને અગ્નિદાહ આપવામાં આવે છે અથવા તો કબરમાં દફનાવવામાં આવે છે. આજ સુધી આપણે આ બે જ પ્રક્રિયાઓ વિશે સાંભળ્યું છે, પરંતુ હવે મૃત્યુ બાદ જળ અંતિમ સંસ્કારનો પણ એક વિકલ્પ રહેશે. જેને લઈને બ્રિટનમાં જળ સંસ્કારની તૈયારીઓ ચાલી રહી છે. બ્રિટનની સૌથી મોટી ફ્યુનરલ કંપની કૉ-ઓપ ફ્યુનરલકેર આ માટે તૈયારી કરી રહી છે. જો આ પ્રયોગ સફળ બનશે તો મૃતહેદના અંતિમ સંસ્કાર માટે ત્રીજો વિકલ્પ જળમાં અંતિમ સંસ્કાર કરવાનો પણ વિકલ્પ પણ મળશે. જળમાં અંતિમ સંસ્કારની આ પ્રક્રિયા યુનાઈટેડ કિંગડમ પહેલા અમેરિકા, કેનેડા અને સાઉથ આફ્રિમાં ખૂબ જ લોકપ્રિય બની છે.
જળ અંતિમ સંસ્કાર શું છે?
જળ અંતિમ સંસ્કાર એ અગ્નિસંસ્કારની પ્રક્રિયા છે જેમાં મૃતકના શરીરને બાયોડિગ્રેડેબલ બેગમાં મૂકવામાં આવે છે, જે દબાણયુક્ત પાણી અને પોટેશિયમ હાઇડ્રોક્સાઇડ સાથેના કન્ટેનરમાં મૂકવામાં આવે છે. શરીરની પેશીઓ અને કોષો જલીય દ્રાવણમાં મળી જાય છે. હાડકાં, દાંત ઇમ્પ્લાન્ટ્સ અને અન્ય સખત શરીરની વસ્તુઓને પાણીમાં આલ્કલાઇન દ્રાવણ સાથે છોડી દેવામાં આવે છે. જ્યારે આ પ્રક્રિયા પૂર્ણ થાય છે, ત્યારે નાના હાડકામાં તૂટી જાય છે. આ પછી હાડકાં નરમ પડી જાય છે અને તેને સૂકવીને સફેદ પાવડર બનાવવામાં આવે છે. આ પછી સંબંધીઓ તેને કળશમાં ભરીને પોતાની પાસે રાખી શકે છે.
જળ સંસ્કાર પર્યાવરણ માટે અનુકૂળ છે
પાણીના અંતિમ સંસ્કારને હાઇડ્રો સ્મશાન, બાયો સ્મશાન, આલ્કલાઇન હાઇડ્રોલિસિસ પણ કહેવામાં આવે છે. તે પર્યાવરણને અનુકૂળ છે કારણ કે તે હવામાં ઝેરી વાયુઓ છોડતું નથી અથવા પાણીને પ્રદૂષિત કરતું નથી. પરંપરાગત અગ્નિસંસ્કાર, જેમાં મૃતદેહોને બાળીને રાખ કરવામાં આવે છે, જેનાથી હવામાં કાર્બન ડાયૉક્સાઇડ અને ઝેરી વાયુઓ ભળી છે. તેમજ મૃતદેહને જમીનમાં દફનાવવામાં આવે ત્યારે પાણીને દૂષિત કરવાની ક્ષમતા હોય છે. જળ અંતિમ સંસ્કાર માટે કોઈપણ પ્રકારની જગ્યા કે શબપેટીની જરૂર નથી.
બ્રિટનની કૉ-ઓપરેટિવ ફ્યુનરલ કૅર કંપનીએ સરકારને તેની યોજનાની જાણ કરી છે અને તે મંજૂરીની રાહ જોઈ રહી છે. પાણીના અંતિમ સંસ્કાર ગેરકાયદેસર નથી, પરંતુ કંપનીએ જણાવવું પડશે કે તે પર્યાવરણીય, સલામતી અને આરોગ્ય નિયમોનું પાલન કરી રહી છે.