કિન્નર સમુદાયનું દુનિયા આપણા સમાજ કરતા એકદમ અલગ હોય છે. તેમાં રીત રિવાજો પણ તદ્દન અલગ હોય છે. ઘણા લોકો કિન્નરોની દુનિયા વિશે જાણવા માંગે છે. જો કે, કિન્નરો સમુદાયમાં, જ્યારે કોઈનું મૃત્યુ થાય છે, ત્યારે તેના અંતિમ સંસ્કાર ખૂબ જ રહસ્યમય રીતે કરવામાં આવે છે, તેની પાછળ ઘણા કારણો આપવામાં આવે છે.
એવું કહેવાય છે કે કિન્નરોને અગાઉથી મૃત્યુનો અહેસાસ થાય છે અને ખાવા-પીવાનું બંધ કરી દે છે. આ સમય દરમિયાન તે ભગવાનને પ્રાર્થના કરે છે કે તે તેને કે અન્ય કોઈને ફરીથી કિન્નર ન બનાવે. કિન્નરના મૃત્યુ પછી કોઈને તેના વિશે જણાવવામાં આવતું નથી અને ન તો કોઈને તેના વિશે જાણવાની પરવાનગી આપવામાં આવે છે.
અંતિમ વિદાય વખતે ચપ્પલ વડે માર માર્યો હતો
એવું કહેવાય છે કે મૃત્યુ પામનાર કિન્નરના આશીર્વાદ લેવા મોટી સંખ્યામાં લોકો આવે છે. મૃત્યુ પામેલા કિન્નરના આશીર્વાદમાં મોટી શક્તિ હોવાનું માનવામાં આવે છે. એવું પણ કહેવાય છે કે જ્યારે કોઈ કિન્નરનું મૃત્યુ થાય છે, ત્યારે તેને અંતિમ વિદાય આપતી વખતે ચપ્પલથી મારવામાં આવે છે.
નવાઈની વાત એ છે કે કિન્નરો સમયે અંતિમયાત્રા કાઢે છે કે તેમને કોઈ જોઈ ન શકે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો કોઈ મૃત કિન્નરને જોશે તો તે આગામી જન્મમાં કિન્નર બની જશે. અંતિમ સંસ્કાર ખૂબ જ ગોપનીય રાખવામાં આવે છે અને અંતિમ સંસ્કારમાં હાજર લોકોને કડક સૂચના આપવામાં આવે છે કે તેઓ આ વિશે કોઈને પણ માહિતી ન આપે. મોટાભાગના લોકો રાત્રે ઘરે હોય છે, તેથી જ રાત્રે અંતિમ સંસ્કાર કરવામાં આવે છે.
મૃતદેહ નનામી પર બાંધવામાં નથી આવતો
મૃતદેહને સામાન્ય રીતે નનામી પર બાંધવામાં આવે છે, અને અગ્નિસંસ્કાર માટે લઈ જવામાં આવે છે પરંતુ કિન્નરો સાથે આવું થતું નથી. કિન્નર સમુદાયના લોકો મૃતદેહને ફક્ત કફનમાં વીંટે છે. પણ બાંધતા નથી. એવું કહેવાય છે કે બાંધવાથી આત્મા માટે શરીર છોડવું મુશ્કેલ બને છે.
કિન્નરો લાંબુ જીવે છે
એક સંશોધનમાં જાણવા મળ્યું છે કે વ્યંઢળો અન્ય લોકોની સરખામણીમાં લાંબુ જીવે છે. કોરિયન દ્વીપકલ્પમાં રહેતા નપુંસકો પર એક અભ્યાસ હાથ ધરવામાં આવ્યો હતો, જ્યાંથી આ માહિતી બહાર આવી હતી.