(વિશેષ નોંધ : આપ સહુને ખાસ જાણ કરવા આ નોંધ લખી છે. આ લખાણ ૨ એક વર્ષ પહેલાં મને કોઈકે શ્રી કુન્દનિકા કાપડીઆનાં નામે મોકલેલું અને એ પણ મોટાં ભાગનું લખાણ કાપીને જયારે હકીકતમાં આ લખાણ પારૂલબેન ખખ્ખરનું છે. આજે એમની મોકલેલી લિંક પર જઈ આખું લખાણ અક્ષરશઃ મૂક્યું છે. લખાણને આગળ વહેતુ કરવું એ સારી વાત છે પણ એક નમ્ર વિનંતી કે એક સર્જકનું લખાણ કાપકૂપ કરી બીજા સર્જકનાં નામે વહેતુ કરશો નહિ અને એમાંય મૂળ સર્જકનું નામ કાઢી પોતાના નામે તો નહિ જ.)
૪૨ થી ૪૫ પછીની ઉંમરનો સમયગાળો સ્ત્રી માટે ઘણો પરિવર્તનશીલ બની રહે છે. આ એક એવો પડાવ છે જ્યાં સ્ત્રી બેકલી હોવા છતાં એકલી પડી જાય છે. આ ઉંમરે પુરુષનો સૂરજ મધ્યાન્હે તપતો હોય છે. તે પોતાના બીઝનેસ કે જોબમાં એકદમ સેટ થઇ ગયો હોય છે. સફળતાનો નશો તે ધીમેધીમે માણી રહ્યો હોય છે.
પણ સ્ત્રી…….એક અવઢવમાં હોય છે. કે હું શું કરું? પતિની વ્યસ્તતા એ તેને એક સૌથી મોટી વણમાંગી ભેટ આપી હોય છે…’સમય’…!! એક એવો શૂન્યાવકાશનો ટૂકડો કે જે ભરવા માટે તે હવાતીયા મારતી રહે છે. બાળકો પણ યુવાન થયા છે…ભણવા બહાર ચાલ્યા ગયા છે અને રહી ગઇ છે એ ……એવા લીલાછમ હર્યાભર્યા વૃક્ષનાં માળા જેવી કે જેમાં પક્ષીઓનો કલરવ ભૂતકાળ બની ગયો છે.. હા…પક્ષી આવે છે માત્ર રાતવાસો કરવા, અને સવાર પડતાં જ ઉડી જાય છે.
સ્ત્રી એકલી એકલી અકળાતી રહે છે. એની સુંદરતા ઓસરી રહી છે એની સાબિતી અરીસો આપતો રહે છે. એક સમય હતો કે જ્યારે વસ્ત્રો તંગ થતાં ત્યારે તે શરમાતી…મલકાતી !! વસ્ત્રો તો આજે પણ તંગ થઇ રહ્યા છે પણ હવે તે ઓઝપાઇ જાય છે…ઝંખવાઇ જાય છે.
મેનોપોઝનાં કારણે તે સતત મનોશારિરીક તકલીફોમાંથી પસાર થઇ રહી હોય છે. મૂડમાં ગજબનાક ફેરફારો અનુભવી રહી હોય છે. સ્ત્રીની આ ગૂંગળામણ, અકળામણનું કોઇ ચોક્કસ સરનામું નથી હોતુ. પણ તેની આ પીડા..હતાશા…વલવલાટ્..વસવસો..બધું ભેગુ થઇને એક પ્રસવ પીડા બની જાય છે..અને..સ્ત્રી સર્જન તરફ વળે છે.
એ જુદાં-જુદાં માધ્યમોથી પ્રગટ થતી રહે છે. કોઇ વાર્તા લખે..તો કોઇ કવિતા. કોઇ સંગીત શીખે તો…કોઇ નૃત્ય. કોઇ પત્રકાર બને તો કોઇ બ્યુટીશીયન. કોઇ કૂકીંગ શિખવે તો કોઇ યોગા.અભિવ્યક્તી અલગ-અલગ…પણ ડોકાય તો સ્ત્રી જ. આ સર્જન સ્ત્રીને એક આત્મવિશ્વાસ, એક જુસ્સો આપે છે. હું પણ કાંઇક કરી શકું છું એવી ખુમારી આપે છે.
પણ… જ્યારે મોટી ઉંમરે સ્ત્રી સર્જન તરફ વળે છે….ત્યારે પુરુષો વિચારે છે….આને પાંખો આવી છે !!!
અરે…! ભલા માણસ… પાંખો તો એને જન્મથી જ મળી છે.
પણ એ સ્વેચ્છાએ એને સંકેલીને બેઠી હતી. એણે ગૃહસ્થીને કદી પિંજરુ ગણ્યું જ નથી…. માળો જ માન્યો છે. પોતાની પાંખોની હૂંફથી એણે પરિવારને સેવ્યો છે. ક્યારેય ઉડવાની તમન્ના નથી કરી.
પણ…પણ…આ મુકામ પર…
જ્યારે પક્ષીઓ જ ઉડી ગયા છે તો હવે એ પણ જરી પાંખો ફફડાવે તો ખોટું શું છે ?
એને આકાશ નથી જોઇતું. એને ઉડીને ચાલ્યા પણ નથી જવું.
એને તો બસ ….થોડી અમસ્તી મોકળાશ જોઇએ છે.
એ તમારાં જ આપેલા ‘સમય’નાં ટૂકડાને મનગમતી પ્રવૃત્તિથી ભરવા માટે એક ટૂકડો ‘અવકાશ’ માંગે છે.